0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران

شاخص بورس تا کجا صعود خواهد کرد؟
عرضه و تقاضای بورس در انتهای معاملات روز چهارشنبه، علامتی کارآمد برای پیش بینی عرضه و تقاضای بازار سهام در روز شنبه است. در پایان معاملات روز چهارشنبه بازار با مازاد تقاضای 825 میلیارد تومانی بسته شد.
به گزارش نبض بورس، برای پیش بینی بورس به روند بازار سهام در روزهای گذشته نگاه میکنیم. در اولین هفته کاری سال 1401 شاخص کل بورس تهران بیش از 64 هزار واحد بالا آمد و وارد کانال 1.4 میلیون واحدی شد. شاخص به استثنای روز سهشنبه در باقی روزهای هفته صعود کرد و شاهد ورود پول حقیقی به بازار سهام بودیم.
روز چهارشنبه شاخص کل بورس 17 هزار و 921 واحد بالا آمد و شاخص هموزن رشد 3 هزار و 17 واحدی داشت و شاخص کل فرابورس افزایش 260 واحدی را پشت سر گذاشت.
در پایان معاملات روز چهارشنبه، 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران 504 نماد رشد قیمت و 168 نماد کاهش قیمت داشتند، به عبارت دیگر، 75 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 25 درصد بازار افت قیمت داشتند.
سهمهای صعودی
روز چهارشنبه در بورس شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس)، شرکت پارس دارو (دپارس) و شرکت سیمان غرب (سغرب) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت پخش هجرت (هجرت)، شرکت قاسم ایران (قاسم) و شرکت مواد اولیه دارویی البرز بالک (دبالک) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
سهمهای نزولی
در بورس شرکت سرمایه گذاری پردیس (پردیس)، شرکت سامان گستر اصفهان (ثامان)، و شرکت سیمان خزر (سخزر) در روز چهارشنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت نیروگاه زاگرس کوثر (بزاگرس) ، شرکت ریل پرداز نوآفرین (حآفرین) و شرکت شیر پاستوریزه پگاه آذربایجان شرقی (غپآذر) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
عرضه و تقاضای بازار
عرضه و تقاضای بورس در انتهای معاملات روز چهارشنبه، علامتی کارآمد برای پیش بینی عرضه و تقاضای بازار سهام در روز شنبه است. در پایان معاملات روز چهارشنبه بازار با مازاد تقاضای 825 میلیارد تومانی بسته شد.
در پایان معاملات چهارشنبه یک نماد صف فروش داشت و تعداد نمادهای صف خرید 100 نماد بود. همچنین در 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران این روز ارزش صفهای فروش پایانی بازار نسبت به روز سهشنبه 96 درصد کاهش یافت و 2 میلیارد تومان شد. ارزش صفهای خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 39 درصد رشد کرد و در رقم 827 میلیارد تومان ایستاد.
سهمهای پُرتقاضا
روز چهارشنبه نماد وساپا (شرکت سرمایه گذاری سایپا) با صف خرید 236 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از وساپا، نمادهای ورنا (شرکت سرمایه گذاری رنا) و خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو) بیشترین صف خرید را داشتند.
پیش بینی بورس
در هفته گذشته شاخص در 4 روز شنبه، یکشنبه، دوشنبه و چهارشنبه صعود کرد و بیش از 64 هزار واحد نسبت به هفته پیشین بالا آمد.
بدین ترتیب شاخص در کانال 1.4 میلیونی به پیش روی ادامه داد. برخلاف هفتههای گذشته، این هفته رشد شاخص با ورود سرمایه حقیقی همراه بود. به استثنای روز سهشنبه در باقی روزهای هفته خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام مثبت بود.
روز چهارشنبه شاخص رشد 17 هزار و 921 واحدی داشت و میزان ورود پول حقیقی به 69 میلیارد تومان رسید.
در آخرین روز کاری هفته، فارس، نوری، فولاد، رمپنا، جم، فملی، شتران، شاراک، خساپا، شپنا، کرماشا، شبندر، تاپیکو، وبملت و شبریز بیشترین تأثیر را در رشد شاخص کل داشتند. همچنین برای دهمین روز متوالی بازار با مازاد تقاضا بسته شد و در پایان معاملات چهارشنبه 100 نماد صف خرید داشتند. ارزش معاملات خرد نیز در هفته اخیر رشد نسبی داشت و نسبت به هفته پایانی اسفند افزایش 42 درصدی را ثبت کرد.
بدین ترتیب بورس سال جدید را صعودی آغاز کرد و سهامداران امیدوارند با انتشار گزارشهای مالی ماهانه در هفته پیش رو این روند صعودی تثبیت شود. در روزهای آینده یک چشم بورسیها به گزارشهای مالی خواهد بود و چشم دیگر آنها به تحولات بین المللی و بازار جهانی است.
برخی از تحلیلگران معتقدند شاخص در دو ماه پیش رو و پیش از فرا رسیدن فصل مجامع کم و بیش به روند صعودی ادامه خواهد داد. در مقابل برخی دیگر نیز روند بازار را به روند مذاکرات برجامی وابسته میدانند و معتقدند مذاکرات و حواشی آن میتواند بازار سهام را دچار تلاطم و نوسان کند.
تردیدی وجود ندارد که مذاکرات وین و روندهای قیمتی در بازارهای جهانی خصوصا بازار انرژی بر بازارهای ایران تاثیر مستقیم خواهند داشت.
علاوه بر این در روزهای پایانی هفته گذشته قیمت ارز نیز روند صعودی داشت که در صورت تداوم در رشد قیمت سهمهای دلاری موثر خواهد بود و میتواند در جهت رشد شاخصهای بازار عمل کند.
بورس تهران فاز رکودی گرفت /انگیزه پنهان بازیگردان بورس
همانطور که پیشبینی میشد، بورس تهران پس از رشد انتخاباتی خود حالا وارد فاز اصلاح و رکود شده است. آنچنان که شاخص کل بورس تهران طی معاملات روز گذشته با افت 96 واحدی (معادل 12/ 0 درصد) مواجه شد و به عدد 80 هزار و 511 واحد رسید.
به گزارش اقتصادنیوز، شاخص کل بورس تهران طی معاملات روز گذشته با افت 96 واحدی (معادل 12/ 0 درصد) مواجه شد 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران و به عدد 80 هزار و 511 واحد رسید. با احتساب افت روز گذشته حالا چهار روز است که شاخص بورس در حال نزول است. شاخص کل هموزن نیز روز گذشته چهارمین افت پیاپی خود را تجربه کرد و به عدد 17 هزار و 448 واحد رسید. طی 4 روز کاری گذشته شاخص کل 8/ 0 درصد و شاخص کل هموزن نیز 4/ 1 درصد افت نشان داده است. ارزش معاملات روزانه نیز این روزها (به ویژه پس از انتخابات ریاستجمهوری) در مقادیر نازلی به سر میبرد. همانطور که پیشبینی میشد، بورس تهران پس از رشد انتخاباتی خود حالا وارد فاز اصلاح و رکود شده است.
در عین حال، اشخاص حقوقی بیش از پیش در سمت تقاضای سهام فعال شدهاند. اگرچه خریدهای حمایتی اشخاص حقوقی این بار رشد دادن شاخص بورس را هدف نگرفته، اما تلاشها در جهت جلوگیری از اصلاح قیمتها به وضوح مشاهده میشود. به نظر میرسد حقوقیها تلاش دارند در آستانه برگزاری مجامع از ریزش قیمتها جلوگیری کنند. از زمانی که شاخص کل بورس از مرز 80 هزار واحدی گذشته است، اشخاص حقیقی تلاش داشتهاند که از بازار خارج شوند. در طرف دیگر حقوقیهای بازار در قیمتهای منفی و صفر تابلو خریدار بودهاند.
خروج پرشتاب حقیقیها
همانطور که در گزارشهای پیشین «دنیای اقتصاد» اشاره شده بود، رشدهای قیمتی در بازار سهام که از ابتدای سال جاری رقم خورده بود، دیر یا زود باید اصلاح میشد. از آنجا که انگیزههای سفتهبازانه تنها دلیل رشد اخیر قیمتها بود، افت بازار در اولین فرصت، محتملترین سناریو بود. به عبارت دقیقتر، هیجان انتخابات ریاست جمهوری و این باور سنتی که بازار سهام در آستانه انتخابات پررونقتر دنبال میشود، باعث شد تقاضا برای خرید سهام بهصورت ناپایدار افزایش یابد. سرنوشت ورود ناپایدار نقدینگی به بازارهای دارایی، چیزی جز ایجاد حباب و پس از آن تخلیه حباب نیست. در روند افزایشی قیمتها از ابتدای سال، مانند سایر دورههای رونق طی چند سال اخیر، این ورود نقدینگی از جانب اشخاص حقیقی بود که باعث شد شاهد رونق بازار باشیم. حالا از هفته منتهی به انتخابات ریاست جمهوری تاکنون بهطور پیوسته شاهد خروج اشخاص حقیقی و مثبت شدن خالص خرید حقوقیها بودهایم. از 25 اردیبهشت ماه تاکنون، یعنی درست از زمانی که شاخص بورس از مرز 80 هزار واحدی عبور کرده است، انتقال مالکیت از اشخاص حقیقی به اشخاص حقوقی بیش از 76 میلیارد تومان بوده است. ضمنا قابل ذکر است که در روزهای30 اردیبهشت و 3 خرداد دو داده نامتعارف مشاهده میشود. در روز 30 اردیبهشت، درست پس از انتخابات ریاستجمهوری شاهد ورود قابل توجه حقیقیها (به اندازه 16 میلیارد تومان) بودیم. در روز سوم خرداد نیز شاهد تحرکاتی در نماد «پکرمان» بودیم که باعث مثبت شدن خالص خرید حقیقیها به اندازه 13 میلیارد تومان شد. بنابراین میتوان ادعا کرد که از روز 25 اردیبهشت تا کنون، تغییر مالکیت بیش از 100 میلیارد تومان به نفع بازیگران حقوقی بوده است.
با توجه به فضای حاکم بر بورس از سال 92 تاکنون، این موضوع را میتوان نشانهای از روند نزولی ادامهدار احتمالی در بازه کوتاهمدت و میانمدت دانست. با وجود آنکه طی سنوات اخیر ثبات تا حدودی به اقتصاد کشور برگشته و سایه ریسکهای سیستماتیک مهمی از سر اقتصاد کشور برداشته شده است، اما همچنان نمیتوان چشمانداز بلندمدتی از سپهر سرمایهگذاری در کشور داشت. با این وضع، اصولا سرمایهگذاری بلندمدت در بازار سهام از اولویت سرمایهگذاران خارج میشود. از سال 92 تاکنون، اشخاص حقیقی طلایهدار بازار سهام بودهاند. هر زمان که انتظارات حقیقیها بر مبنای بهبود شرایط شکل میگرفت تقاضا برای خرید سهام افزایش مییافت. اما از آنجا که این انتظارات برای بازههای بلندمدت تسری نمییابد، بازار بهصورت مقطعی وارد دوره رونق میشود. اغلب خبرهایی که در سالهای اخیر باعث افزایش رونق مقطعی بازار شدهاند، یا دیر تاثیر خود را بر واقعیت اقتصاد گذاشتهاند، یا اصولا عمل نکردهاند. بنابراین پس از هر دوره کوتاه رونق در بازار سهام، شاهد دورهای طولانیتر در فاز اصلاح بودهایم. گرچه از اواخر سال 94 تا کنون کفهای شاخص بورس هر بار بالاتر از کفهای قبلی بسته شدهاند و اصطلاحا در یک روند صعودی بلندمدت قرار گرفتهایم، اما به جرات میتوان ادعا کرد که نوسان شاخص بورس چندان قابل استناد نیست، چراکه به سادگی مورد مهندسی قرار میگیرد.
علاوه بر این مسائل، در 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران سالهای اخیر هربار که بورس وارد دوره رونق شده است، شاهد بیشواکنشی فعالان بازار بودهایم و قیمتها بیش از آنچه انتظار میرفت رشد کردهاند. در چنین شرایطی هر خبری، صرفنظر از آنکه واقعا اثرگذار باشد یا خیر، میتواند آغاز تخلیه حباب به حساب آید. حالا برخی فعالان بازار، رکود فعلی بازار را متاثر از ماه مبارک رمضان عنوان میکنند، یا برای مثال نزدیکی به فصل مجامع و انتظار برگزاری مجامعی ضعیف را بهانه میکنند. حقیقت این است که این مسائل اگرچه بر روند معاملات تاثیرگذار هستند، اما دلیل اصلی رکود فعلی بازار را میتوان نتیجه رشد سریع قیمتها در دو ماه ابتدای سال و جلوگیری اشخاص حقوقی از افت قیمتها در برهه فعلی دانست. اگر قیمتها افت نکنند یا خبر مثبت جدیدی به بازار مخابره نشود، طبیعتا انگیزهای برای خرید سهام ایجاد نمیشود. از آنجا که انتظار نمیرود خبری مثبت در آینده نزدیک منتشر شود، بنابراین قیمتها باید افت کنند تا خریداران بالقوه رفتهرفته برای خرید ترغیب شوند. اما جلوگیری اشخاص حقوقی از افت قیمتها در آستانه برگزاری مجامع بخش عمدهای از شرکتهای بورسی، باعث کاهش انگیزه خریداران احتمالی و در نتیجه افت قابل توجه ارزش معاملات میشود.
انگیزه حقوقیها از حمایت
طبیعی است که 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران روند فوقالذکر نمیتواند برای درازمدت ادامه یابد. اشخاص حقوقی میدانند که حقیقیهای بازار هستند که روندهای کوتاهمدت و میانمدت بازار را تعیین میکنند. بنابراین احتمالا با وجود کمبود نقدینگی مفرطی که حقوقیها را درگیر کرده است، حمایت از قیمتها در روندهای نزولی چندان عقلانی به نظر نمیرسد. در حالی که تقریبا همه میدانند روند بازار فعلا قرار نیست صعودی باشد، حمایتهای قیمتی و انتقال مالکیت از اشخاص حقیقی به حقوقی، به زیان حقوقیها تمام خواهد شد. ضمنا اینبار انگیزه مداخله حقوقیها در معاملات، جدا از انگیزه مثبت نگه داشتن صوری شاخص کل است. اگرچه حقوقیها بهصورت ناخودآگاه باعث رشد شاخص بورس یا جلوگیری از افت آن میشوند، اما این بار هدف واقعا نجات شاخص کل نیست. بخش قابل توجهی از اشخاص حقوقی فعال در بازار سهام، با شرکتها در تعامل هستند. این حقوقیها یا سهامدار عمده برخی شرکتها هستند یا بازارگردانی سهام شرکتها را در اختیار دارند. در این برهه از سال این دسته از حقوقیها تلاش میکنند از سهمهای خود حمایت کنند. چرا که به زودی قرار است قیمت تئوریک این سهمها با تقسیم سود سالانه کاهش یابد. بنابراین نسبت P/ E سهمها تعدیل خواهد شد و به زودی اقبال برای خرید این سهمها تقویت خواهد شد. این دسته از حقوقیها عجلهای برای دریافت سود نقدی خود ندارند و با پرتفوهای بزرگی که دارند صرفا با انجام چند معامله میتوانند قیمت سهام خود را بالا نگه داشته و از حقیقیهای فراری از مجامع، سهم را ارزانتر خریداری کنند. در واقع برآورد حقیقیها از 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران روند قیمتی سهام به گونهای است که احتمالا نشاندهنده استنباط آنها مبنی بر کمهزینه بودن حمایت قیمتی در شرایط فعلی است.
مروری بر آمار معاملات
در دادوستدهای روز گذشته سرمایهگذاران بورس تهران بیش از 618 میلیون برگه سهم و حق تقدم و دارایی مالی را دست به دست کردند که ارزش این مبادلات بیش از 156 میلیارد تومان بود و در 39 هزار نوبت معاملاتی انجام شد. ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی نیز به سختی به 82 میلیارد تومان رسید. همانطور که اشاره شد، شاخص کل بورس در روز گذشته 96 واحد افت کرد و به رقم 80 هزار و 511 رسید. نمادهای پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت تهران، توسعه صنایع بهشهر و سرمایهگذاری غدیر با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد این متغیر شدند. این در حالی بود که نمادهای گسترش نفت و گاز پارسیان، تاپیکو و پتروشیمی فناوران با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص مانع افت بیشتر این متغیر شدند.
صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای آبادگران، تامین ماسه ریختهگری، شهد، قند شیرین خراسان، فرآوردههای نسوز ایران، لبنیات پاک و دارویی لقمان بود. در مقابل نمادهای کاشی پارس، پارس سوییچ، صنایع جوشکاب یزد، کاغذسازی کاوه، کارتن ایران، مارگارین و سایپا شیشه با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. همچنین دیروز گروههای شیمیایی، خودرو و سرمایهگذاریها با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروههای صنعت قرار گرفتند.در بازار دیروز اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، اوراق مشارکت کارکنان نفت، واحدهای صندوق کیان، سهام تامین ماسه ریختهگری، واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر و سهام شهد سنگینترین صفهای خرید را داشتند. این در حالی بود که گروهی دیگر تلاش کردند با عرضههای سنگین در سهام کاشی پارس، واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، کیان، اوراق مشارکت ملی نفت، سهام سیمان مازندران، سیمان خزر و اوراق مشارکت ملی نفت ایران خارج شوند.
تقویت ۱۴۱ واحدی شاخص کل بورس
پارسینه: بورس تهران در حالی آخرین روز معاملات هفته جاری را کمحجم و با نماگرهای سبزپوش به پایان برد که همچنان تکسهمها حرف آخر را برای بورسبازها میزنند.
شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس اوراق بهادار تهران (تدپیکس) در پایان معاملات امروز چهار شنبه ۱۷ بهمن ماه ۹۷ با افزایش ۱۴۱ واحدی به رقم ۱۵۸ هزار و ۵۳۵ واحد رسید.
شاخص کل هم وزن، اما با افزایش ۱۶۹ واحدی عدد ۲۹ هزار و ۵۹۷ واحد را به نمایش گذاشت.
شاخص سهام آزاد شناور نیز با افزایش ۳۴۲ واحدی به رقم ۱۷۵ هزار و ۹۸۰ واحد دست یافت.
شاخص بازار اول، اما در حالی با افزایش ۲۱۲ واحدی به رقم ۱۱۸ هزار و ۴۴ واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با کاهش ۲۳۲ واحدی عدد ۳۰۹ هزار و 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران ۸۰۶ واحد را به نمایش گذاشت.
امروز همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) نیز با افزایش ۱۲ واحدی بر روی رقم یک هزار و ۹۳۴ واحد نشست.
بر اساس این گزارش، امروز معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکتهای ملی صنایع مس ایران با ۸۱ واحد و سرمایهگذاری غدیر با ۵۶ واحد و بانک ملت با ۴۰ واحد افزایش بیشترین تأثیر مثبت را بر برآورد شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند.
در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکتهای سرمایه گذاری توسعه معدن و فلزات با ۱۰۶ واحد، پالایش نفت تهران با ۲۷ واحد و هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با ۲۶ واحد کاهش، بیشترین تأثیر منفی را در محاسبه این نماگر به دوش کشیدند.
به گزارش فارس، ارزش کل معاملات امروز بورس تهران در حالی به بیش از ۴۱۸ میلیارد تومان نمایش داده شد که ناشی از دست به دست شدن یک میلیارد و ۵۹۸ میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی ۱۴۲ هزار و ۳۲۸ نوبت داد و ستد بود.
طی معاملات امروز نماد معاملاتی شرکتهای حق تقدم خرید سهام بیمه اتکایی امین، حق تقدم خرید سهام گروه صنعتی قطعات اتومبیل ایران، حق تقدم خرید سهام ایران دارو، تولیدات پتروشیمی قائد بصیر، حق تقدم خرید سهام البرز دارو، سرمایهگذاری توسعه صنعتی ایران، سرمایهگذاری کارکنان صنعت برق در منطقه زنجان و قزوین، نورد و لوله اهواز، صنایع پتروشیمی گلستان، کاشی و سرامین سعدی، مهندسی نصیر ماشین، از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملاتی شرکتهای درخشان تهران، سرماآفرین، سیمان تهران، سرمایهگذاری البرز، آتیه دادهپرداز، توسعه اقتصادی آرین، قند لرستان، داروسازی جابربن حیان، متوقف شدند.
امروز همچنین نماد معاملاتی شرکتهای لیزینگ ایرانیان با توجه به تغییر ۲۰ درصدی قیمت سهام به مدت ۶۰ دقیقه در مرحله سفارشگیری مجدد قرار گرفت.
به گزارش فارس، امروز در بازار ۲ بورس تهران که به معاملات درون گروهی سهامداران عمده اختصاص دارد ۴۱ میلیون سهم پارسخودرو به ارزش بیش از ۳ میلیارد تومان کد به کد شد.
همین وضعیت در لیزینگ رایان سایپا با کد به کد شدن ۳۲ میلیون سهم به ارزش کمتر از ۴ میلیارد تومان دنبال شد. در بیمه پاسارگاد اما ۳۱ میلیون سهم به ارزش بیش از ۱۳ میلیارد تومان معاملات درون گروهی را نظارهگر بود و ۲۰ میلیون سهم سرمایهگذاری توسعه ملی به ارزش کمتر از ۶ میلیارد تومان از سوی سهامدار عمده کد به کد شد.
معاملات کد به کد در سایپا آذین با جابجایی ۱۴ میلیون سهم به ارزش بیش از ۳ میلیارد تومان همراه بود. همچنین ۵.۵ میلیون سهم سایپا شیشه به ارزش بیش از یک میلیارد تومان کد به کد شد. همچنین بیش از ۵ میلیون سهم تأمین سرمایه لوتوس پارسیان به ارزش بیش از یک میلیارد تومان به کدهای درون گروهی سهامدار عمده تجمیع شد و ۵ میلیون سهم فنرسازی زر به ارزش کمتر از ۷۰۰ میلیون تومان کد به کد شد.
در پتروشیمی شیراز نیز ۵ میلیون سهم به ارزش بیش از ۲.۵ میلیارد تومان به کدهای درون گروهی سهامدار عمده انتقال یافت.
بر اساس این گزارش امروز بازار سهام در شرایطی معاملاتی کم حجم را نظارهگر بود که همچنان تکسهمها حرف اول و آخر را برای بورسبازها میزنند. با این همه گروه لیزینگ در حالی امروز با اقبال خریداران حقیقی سهام روبهرو شد که با نظارهگر بودن سهامداران حقوقی، سکان هدایت این گروه فقط در دست بورسبازهای حقیقی بازار بود.
گروه دارو تکسهمهای قطعهساز و تجهیزاتیها در کنار تکسهمهای اغلب فرابورسی در حالی همچنان برای بورسبازها خودنمایی میکند که حجم معاملات سهام در این گروهها چندان پایدار و قابل اتکا نیست.
به نظر میرسد بازار سهام در آستانه تعطیلات تقویمی هفته 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران پیش رو همچنان با معاملاتی کم حجم و کم تحرک مواجه باشد. بازاری که این روزها در بازارهای جهانی نظارهگر نوسانهای قیمتی جذاب نیز شده است.
تاج پادشاه رمزارزها افتاد
دنياياقتصاد : قیمت بیتکوین روز گذشته حمایت ۲۵ هزار دلار را از دست داد و تا ساعت ۱۴ روز دوشنبه به وقت تهران وارد کانال ۲۳ هزار دلار شد. به نظر میرسد روند نزولی بیتکوین همچنان ادامه داشته باشد. افزایش تورم موجب شده سرمایهها دوباره به سمت اوراق قرضه دولت ایالاتمتحده حرکت کرده و بازارهای ریسکی جذابیت خود را برای معاملهگران بازارهای جهانی از دست بدهند. از سوی دیگر، احتمال افزایش نرخ بهره، باعث کوچ سرمایهها از بازارهای دارایی خواهد شد. در این روزها، شرایط در بازار سهام آمریکا نیز جالب نبوده و این دسته از داراییها نیز هفته گذشته را با فشار فروشندگان در روز جمعه به پایان رساندند.
مهمترین عامل رشد داراییهای ریسکی در سال 2020 و 2021 پول چاپ شده توسط دولتها در پی همهگیری ویروس کرونا برای جلوگیری از رکود اقتصادی بود. ماه مارس سال 2020، بیتکوین پس از یک ریزش شدید از 9 هزار دلار تا 3700 دلار، رشد قیمتی خود را آغاز کرد. از ماه مارس سال 2020 تا نوامبر سال 2021، بیتکوین با رشد بیش از هزار درصدی به کانال 69 هزار دلار رسید.
شرایط در دیگر بازارهای ریسکی مانند بازار سهام نیز به همین شکل بود. بازار سهام صعود خود را از ماه مارس 2020 آغاز کرده و این روند تا ژانویه سال 2020 ادامه داشت. طی این مدت شاخص داوجونز حدود 100 درصد و شاخص STOXX 50 حدود 90 درصد رشد داشتند. روند صعودی در بازار سهام ژاپن اندکی زودتر از بازار سهام دیگر کشورهای صنعتی بزرگ در ماه سپتامبر 2021 به پایان رسید و طی این مدت رشد 88 درصدی را تجربه کرد.
این در حالی است که طی همین مدت مشابه، بازار داراییهای امن مانند طلا به نسبت بازار داراییهای امن رشد چشمگیری نداشتند. برای مثال طی مدت مشابه بررسی شده، طلا تنها 40 درصد رشد قیمتی را تجربه کرده بود. با نزدیک شدن به انتهای سال 2021، زمزمههای آغاز سیاستهای ضد تورمی میان سیاستگذاران و تحلیلگران افزایش یافت. تورم ناشی از چاپ پول دولتها در دوران پاندمی کرونا موجب شده بود که ترس از کنترل خارج شدن آن بیشتر شود. عاملی که اهمیت این نکته را افزایش میداد، بهبود شرایط سلامت و اقتصاد بود. بازگشت بخش عظیمی از نیروی کار به بازار و پسانداز بالای خانوارها میتوانست تقاضا را بهطور چشمگیری افزایش دهد درحالی که زنجیره تامین نتوانسته بود بهطور کامل بهبود یابد.
نخستین بازار جهانی که تحت تاثیر اخبار گرفت، بازار رمزارزها بود. بیتکوین در اوج خوشبینی معاملهگران برای شکست مقاومت 70 هزار دلار، از کانال 69 هزار دلاری سقوط خود را آغاز کرده و روند نزولی آن همچنان ادامه دارد. طی این مدت این رمزارز حدود 64 درصد از ارزش خود را از دست داده است. شرایط دیگر رمزارزهای بازار نیز مشابه بیتکوین بوده است. اتر، کوین شبکه بلاکچین اتریوم و دومین رمزارز بزرگ بازار که از مارس 2020 تا نوامبر 2021 حدود 4700 درصد رشد کرده بود، اکنون 75 درصد از ارزش خود را از دست داده است.
شرایط بازارهای سهام نیز مانند بازار رمزارزها بود. شاخص داوجونز 15 درصد، STOXX 50 حدود 20درصد و NIKKIE 225 ژاپن هم حدود 12 درصد از ارزش خود را از زمان سقف تاریخی خود تاکنون از دست دادهاند. اما در همین مدت بازار داراییهای امن بازدهی مناسبتری داشتهاند هرچند چندان چشمگیر نبوده است. برای مثال طلا از نوامبر سال 2021 تاکنون حدود 7 درصد رشد داشته است. البته این فلز ارزشمند زمانی که در ماه مارس به کانال 2 هزار دلار رسیده بود، بازدهی 17 درصدی را ثبت کرده بود. در همین مدت نرخ بهره اوراق بدهی دولت ایالاتمتحده با سررسید دو ساله از 39/ 0 درصد به سقف تاریخی 14 ساله خود یعنی رقم 3/ 19 درصد رسید. اوراق 10 ساله نیز رکورد خوبی ثبت کرده و بهره آنها از 5/ 1 درصد به 24/ 3 درصد رسیده است که تقریبا سقف چهارساله این دارایی محسوب میشود.
شرایط بازار نشان میدهد که فعلا فشار فروش در داراییهای ریسکی ادامهدار خواهد بود و تا زمانی که تورم بهطور کامل توسط دولتها کنترل نشود، گسیل سرمایه به سمت داراییهای امن ادامهدار خواهد بود.
روانشناسی بازار چیست و چطور در سرمایه گذاری تاثیر می گذارد؟
برداشت مردم از بازار، مستقیما بر روند قیمتگذاری سهام تأثیر میگذارد. روانشناسی بازار یا همان Market Psychology احساسی کلی در بین فعالان بازار است که آنها را وادار به خرید یا فروش میکند. به همین دلیل، ما همواره با دو نوع روند کلی مواجه هستیم. یک روند صعودی با احساس و انتظارات مثبت که با خوشبینی و امیدواری همراه است؛ در مقابل، روند نزولی که با احساس و انتظارات بدبینانه، با اضطراب و ترس ارتباط دارد. در این متن قصد داریم روانشناسی بازار را مورد مطالعه قرار دهیم و بدانیم که این مسئله چطور در سرمایهگذاری تأثیر میگذارد.
روانشناسی بازار چیست؟
همانطور که گفتیم، روانشناسی بازار به رفتارهای غالب و احساسات جمع شرکتکنندگان بازار در هر برهه از زمان، اشاره دارد. این اصطلاح اغلب توسط رسانههای مالی و تحلیلگران برای توضیح حرکت بازار استفاده میشود. به بیان دیگر، روانشناسی بازار رفتار کلی یک بازار را بر اساس عوامل عاطفی و شناختی در شبکه توصیف میکند و نباید آن را با روانشناسی معاملهگری (trader psychology) اشتباه گرفت. روانشناسی معاملهگری به همین عوامل اشاره دارد اما فقط یک فرد را مورد بررسی قرار میدهد. در واقع، روانشناسی معاملهگری جنبههای مختلفی از شخصیت و رفتارهای فرد را نشان میدهد که بر اعمال معاملاتی او، تأثیر میگذارند.
درک بیشتر روانشناسی بازار
روانشناسی بازار بهعنوان یک نیروی قدرتمند در نظر گرفته میشود و ممکن است با اصول یا رویدادهای خاصی توجیه شود. بهعنوان مثال، اگر سرمایهگذاران بهطور ناگهانی اعتماد خود به سلامتی اقتصاد را از دست بدهند و تصمیم بگیرند که از خرید سهام عقبنشینی کنند، شاخصهایی که قیمتهای کلی بازار را دنبال میکنند، سقوط خواهند کرد.
طمع، ترس، انتظارات بیش از حد و شرایط شاخص بورس همه عواملی هستند که در روانشناسی کلی بازار نقش مهمی دارند. تاثیر این حالات ذهنی در «ایجاد خطر» و «ریسککردن» بهصورت دورهای، یا به عبارت دیگر، دورههای رونق و سقوط در بازارهای مالی، کاملا مستند است.
چرا روانشناسی بازار اهمیت دارد؟
ماهیت روانشناسی بازار نشان میدهد که هر روند معینی، 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران ممکن است بیش از سود یا زیان اساسی در ارزش سهام، نشانگر احساسات در بازار باشد. در کنار این مسئله، ما با توجه به روانشناسی بازار، میتوانیم شناختی از خودمان بهعنوان یک سرمایهگذار نیز بهدست آوریم. در اینجا خواهیم دانست که ما مدیریت سرمایه خود را بهدرستی انجام میدهیم یا یک سرمایهگذار احساسی هستیم.
عوامل مهم در پیش بینی روانشناسی بازار سرمایه
برای پیشبینی درست روانشناسی بازار، باید توجه زیادی به رفتار معاملهگران داشته باشیم. مهم است که بدانیم افراد با خوشبینی به تابلوهای بورس نگاه میکنند یا بدبینی در احساس آنها موج میزند. البته هر دو این احساسات در حالت افراطی، سبب زیان افراد خواهد شد. خوشبینی زیاد، حرص و طمع فراوان برای افراد به ارمغان آورده و ناامیدی و یأس نیز به عکسالعملهای هیجانی منجر خواهد شد.
از طرفی، شاخص بورس نیز تأثیر قابل توجهی بر این رفتارها دارد. زمانی که شاخصها بهشدت سقوط کرده، اعداد منفی و قرمز رنگ را نشان بدهند، افراد با دید منفی برنامهریزی خواهند کرد که غالبا به خرید و فروشهای سریع و هیجانی ختم میشود. بدیهی است که زمان مثبت بودن شاخص بورس و نمایان شدن رنگهای سبز، این داستان برعکس پیش خواهد رفت. به همین خاطر، مهم است که با داشتن یک استراتژی مشخص و برنامهریزیشده، پیشبینی خود را بهبود بخشیم.
تأثیر تحقیقات روانشناسی بازار برای سرمایهگذاری
مطالعات زیادی در مورد تأثیر روانشناسی بازار بر عملکرد و بازده سرمایهگذاری انجام شده است. در این میان، نظرات اقتصاددان آموس توورسکی و روانشناس برنده جایزه نوبل، دانیل کانمن، بسیار مهم بوده است. آن ها اولین کسانی بودند که نظریه «بازار متداول و کارآمد» را به چالش کشیدند. آن ها این تصور را که انسان در بازارهای مالی همیشه بر اساس اطلاعات عمومی و مربوط به قیمتها تصمیم منطقی میگیرد، قبول نکردند.
آن ها با رد این مفهوم، پیشگام حوزه اقتصاد رفتاری شدند. نظریهها و مطالعات آن ها بر شناسایی خطاهای سیستماتیک در تصمیمگیری انسان متمرکز است که ناشی از سوگیریهای شناختی مانند ترسِ ازدستدادن، تعصبات بیش از حد و ترس از عملکرد اشتباه است. کار آن ها بهطور گستردهای مورد پذیرش قرار گرفته و برای استراتژیهای سرمایهگذاری، تجارت و مدیریت پرتفوی بهکار رفته است.
روانشناسی بازار بورس
سرمایهگذاری در بازار بورس، یک تجارت پرریسک و اغلب، با پاداش بالا است. در حالی که اکثر سرمایهگذاران کوچک این فرصت را در بازارهای سهام از دست میدهند، درصد کمی از سرمایهگذاران موفق به ایجاد ثروت گسترده از بازارهای سهام شدهاند. مشکل چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، نکته کلیدی در اینجا توجه به روانشناسی بازار بورس و رفتارشناسی سرمایهگذاران بورس است. توجه به روانشناسی این دو مسئله، مطالعه ذهن، نحوه عملکرد بازار و چگونگی تأثیر آن بر رفتار افراد را مورد توجه قرار داده است. بررسی روانشناسی این دو مهم، قسمت بزرگی از سرمایهگذاری در بورس سهام را تشکیل داده و اگر بهخوبی درک شود، میتواند به جلوگیری از عقبماندگیهای مالی کمک کند.
در این بین، توجه به امور مالی رفتاری و ثبت علمی رفتارهای انسانی، توانسته است شکاف بین تئوری و عمل را در روانشناسی بازار بورس، از بین ببرد. در اصل، برای ورود و سرمایهگذاری در بازار بورس، تنها تکیه بر این اصطلاح که «برندگان متفاوت فکر میکنند» کافی نیست. اگر بدون دانش کافی از این اصل، خود را در وضعیتی قرار دهید که آیندهتان را به خطر بیندازد، روزهای سختی پیش رو خواهید 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران داشت. به همین دلیل است که تیم تخصصی دانشکده بورس با برگزاری دوره های آموزشی بورس، آماده خدمترسانی به علاقهمندان این زمینه است.
چند نمونه از رفتارهای سرمایهگذاران در بازار بورس
از آنجایی که روانشناسی رفتار سرمایهگذاران، با روانشناسی بازار بورس در هم تنیده است، لازم دانستیم با مرور چند نمونه از آن ها، شما را با این محیط بیشتر آشنا کنیم.
سرمایهگذاران فعال
سرمایهگذاران فعال بازار سهام از استراتژی سرمایهگذاری استفاده میکنند که شامل خرید و فروش مداوم است. آن ها معمولا روندهای بلندمدت را کنار گذاشته و بر سودهای کوتاهمدت تمرکز میکنند.
سرمایهگذاران منفعل
سرمایهگذاران منفعل بورس برای 0 تا 100 شاخص بازار بورس ایران مدت طولانی از استراتژی خرید و نگهداری استفاده میکنند و به دنبال سود بردن از تغییرات کوتاهمدت یا زمانبندی خاص در بازار نیستند.
سرمایهگذاران احساسی
سرمایهگذاران احساسی را در هر دو دسته قبلی میتوان دید. این افراد، همواره در پی اخبارهای مربوط به سهام هستند و حتی با کوچکترین خبرهای منفی، واکنشهای لحظهای و سریعی دارند. در برخی موارد حتی از بررسی قیمت سهام ترس دارند یا با سودی که هنوز تحقق نیافته، خوشحال میشوند. این افراد معمولا سرمایهگذاری مناسبی در بازار بورس ندارند.
سه کتاب روانشناسی بازار
کتاب معامله گر منضبط نوشته مارک داگلاس
نویسنده در این کتاب معتقد است که 80 درصد پیروزی ما در معاملات ریشه در مسائل روانی داشته و تنها 20 درصد آن مربوط به تحلیلهای تکنیکال و فنی است.
کتاب جادوگران بازار نوین
کتاب متشکل از سخنان افرادی است که بهطور فعال در بازار سرمایه کار میکنند و بهطور مشترک، مهارت و انضباط را لازمه موفقیت در بازار سهام میدانند.
کتاب چرا می برید؟ چرا می بازید؟
نویسنده کتاب، fred C kelly، بر این باور است که برای موفقیت باید برخلاف جهت بازار حرکت کرد. او این ادعا را در 8 بخش مختلف توضیح داده است.
در نهایت، روانشناسی بازار، تأثیر مستقیمی در سرمایهگذاری افراد در بازار بورس و سهام داشته و خواهد داشت. ازاینرو، با داشتن دانش کافی در مورد اینکه روانشناسی بازار چیست، خواندن چند کتاب روانشناسی بازار و استفاده از دورههای آموزشی بورس، مانند دوره تحلیل تکنیکال و دوره تحلیل بنیادی، میتوانید بهترین تصمیم ها را در معاملات خود بگیرید.