آشنایی با قراردادهای آتی

موجودی تمام شده ؛ درصورت شارژ مجدد به من اطلاع بده

دوره جامع ابزارهای مشتقه (Futures & Options) با رویکرد پرورش مدرس

هزینه ثبت‌نام در این دوره ۳۷,۵۰۰,۰۰۰ ریال است که با حمایت شرکت مدیریت ریسک و صندوق‌های پوشش ریسک وگا (ونداد گستر آسمان)، شرکت‌کنندگان در دوره تنها ۱۷,۵۰۰,۰۰۰ ریال پرداخته خواهند کرد (ظرفیت حمایت محدود و غیرقابل افزایش است).

تاریخ دوره: ۲۷ مهر تا ۲۳ آذر ۱۴۰۰ مدت دوره: ۴۸ ساعت / یکشنبه و سه‌شنبه / ۱۸:۰۰ تا ۲۱:۰۰
انصراف و عودت وجه تا یک هفته پیش از آغاز دوره، با کسر ۳۰% از مبلغ ثبت‌نام و پس از آن، با معرفی فرد جایگزین امکان‌پذیر است.

در انبار موجود نمی باشد

توضیحات

مقدمه

در اقتصاد مالی ابزار مشتقه به کلیه ابزارهای قابل معامله در بورس و خارج از بورس که مرتبط آشنایی با قراردادهای آتی با معامله اوراق بهادار، ارز، نرخ بهره، کالا و غیره باشد، اطلاق می‌­شود. علت نام­گذاری «ابزارهای مشتقه» آن است که ارزش آنها مشتق از قیمت «دارایی پایه» آنها است. بازارهای جهانی ابزار مشتقه از ارکان اساسی سیستم­‌های مالی و اقتصادی هستند. امروزه، از ابزارهای مشتقه برای پوشش ریسک و کاهش عدم اطمینان نسبت به قیمت­‌های آتی استفاده گسترده‌­ای می‌­شود. ابزارهای مشتقه با بهبود فرآیند کشف قیمت دارایی‌­ها، در رشد اقتصادی و افزایش اثربخشی بازارها اثر چشمگیری دارند.

با توجه به کارکردهای گسترده ابزار مشتقه در مدیریت ریسک معاملات در بازارهای مالی و رونق استفاده از این ابزارها در سال‌­های اخیر و نیاز جامعه سرمایه‌­گذاری کشور به آشنایی صحیح و اصولی با کارکردها و کاربردهای این ابزار و همچنین لزوم ارائه آموزش‌­های کاربردی و کمبود مدرس توانمند در حوزه آموزش مفاهیم و کارکردهای ابزار مشتقه، گروه مالی شریف با مشارکت شرکت مدیریت ریسک و صندوق‌های پوشش ریسک وگا (ونداد گستر آسمان)‌ اقدام به طراحی «دوره جامع ابزار مشتقه با رویکرد تربیت مدرس» نموده است.

اهداف

آموزش جامع و کاربردی ابزار مشتقه
پرورش مدرسین توانمند و آشنا به دانش روز مباحث ابزار مشتقه
رشد و توسعه بازارهای مالی در حوزه ابزار مشتقه

منظور از قیمت تسویه در قراردادهای آتی بازار بورس چیست؟

فعالیت در بازار بورس نیازمند دانش و سرمایه اولیه است.

در واقع شاید فعالیت بدون سرمایه و گاهی به اعتبار کارگزاری در بورس امکان‌پذیر باشد؛ اما بدون آشنایی با دانش تخصصی این بازار، میسر نیست.

بنابراین، هر سرمایه‌گذار برای حضور، فعالیت، کسب سود و بهره گرفتن از نوسانات قیمت، باید با فرآیندها، نهادها و اصطلاحات رایج و کاربردی بازار سرمایه آشنایی داشته باشد.

یکی از اصطلاحات رایج در فعالیت‌ها و خرید و فروش روزانه بازار بورس، تسویه معاملات است که آشنایی با مفهوم آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

در تعریف کلی، تسویه به زمانی گفته می‌شود که تمام مبلغ یا ارزش معامله به‌ حساب فروشنده واریز شده باشد.

به ‌این ‌ترتیب، تسویه به ‌صورت کاملاً مستقیم و با حضور 2 نفر اصلی انجام‌ گرفته است؛ اما فرآیند تسویه در بازار بورس از فرآیند پیچیده‌تری برخوردار است و به دلیل حجم بالای معاملات روزانه در این بازار، به عوامل نظارتی و ارائه تضمین‌های مختلف نیاز دارد.

در ادامه این مقاله به بررسی مفهوم قیمت تسویه و تسویه روزانه در قراردادهای آتی بازار بورس می‌پردازیم؛ پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

قرارداد آتی (Futures Contract) چیست؟

قبل از اینکه درباره مفهوم تسویه صحبت کنیم، لازم است تا کمی با قراردادهای آتی آشنا شویم.

اگر بخواهیم قرارداد آتی را تعریف کنیم، در یک جمله می‌توان گفت: “قرارداد آتی، توافقی برای خرید یا فروش دارایی در زمانی مشخص در آینده و با قیمتی مشخص است”.

در واقع نوع دارایی و اندازه آن (کیلوگرم، تعداد و …)، زمان و مکان تحویل و قیمت آن معلوم است و توافق در زمان حال صورت می‌گیرد.

پیدایش قراردادهای آتی از طریق محصولات کشاورزی (مانند زعفران، پسته و زیره سبز) بوده است اما امروزه روی فلزات گران‌بها (طلا و نقره)، دارایی‌های مالی، کالا و غیره نیز تعریف شده است.

شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت بورس کالا به نشانی ime.co.ir، لیست قراردادهای آتی که در ایران مبادله می‌شوند را مشاهده کنید.

در این تصویر، لیست قراردادهای آتی نقره، سکه طلا، زعفران، پسته و بقیه کالاها با جزئیات هر قرارداد مشخص شده است.

به چند طریق می‌توانیم در معاملات آتی شرکت کنیم؟

در قراردادهای آتی دو موقعیت خرید و فروش وجود دارد.

زمانی که معامله‌گر انتظار افزایش قیمت دارایی را داشته باشد، می‌تواند وارد موقعیت خرید قرارداد آتی و زمانی که انتظار کاهش قیمت دارایی را داشته باشد، وارد موقعیت فروش قرارداد آتی شود.

بنابراین می‌توان گفت برخلاف سهم، که فقط در صورت افزایش قیمت برای ما سودآور است؛ در قرارداد آتی می‌توان در صورت برآورد کاهش قیمت دارایی در آینده، وارد موقعیت فروش آن شده و سود خوبی به دست آورد. لازم به ذکر است در قرارداد آتی همواره یک طرف معامله سود و طرف مقابل به همان اندازه زیان می‌کند.

در آشنایی با قراردادهای آتی معاملات آتی، چه تضمینی برای عمل به تعهدات وجود دارد؟

تا اینجا که درباره ماهیت کلی قراردادهای آتی صحبت کردیم، احتمالا این سوال برای شما پیش می‌آید: چه تضمینی وجود دارد که فردی که در قرارداد آتی زیان کرده به تعهدات خود عمل کند؟

لازم است بدانید که در اینجا نقش اصلی بازار بورس، ساماندهی قراردادها و معاملات است به گونه‌ای که نکول (عدم انجام تعهد) رخ ندهد.

برای این منظور حسابی به نام حساب ودیعه (Margin Account) وجود دارد. در ابتدای معامله لازم است هر دو طرف معامله، وجهی را به عنوان سپرده اولیه در حساب ودیعه خود بگذارند (معمولاً 20 درصد ارزش معامله).

با توجه به اینکه قیمت‌های مبنای تسویه روزانه (Settlement Price) و به تبع آن ارزش معاملات به صورت روزانه تغییر می‌کنند، وجه تضمین لازم نیز به صورت روزانه به‌روزرسانی می‌شود و سود یا زیان ناشی از قرارداد نیز به صورت روزانه محاسبه و در حساب ودیعه افراد منظور می‌گردد. به این مکانیزم، تسویه حساب روزانه یا Daily Settlement گفته می‌شود.

همچنین مفهومی به نام حداقل وجه تضمین (Maintenance Margin) وجود دارد که معمولاً 75 درصد وجه تضمین لازم است. اگر مقدار وجه تضمین به این مقدار برسد، به فرد هشدار داده می‌شود تا وجه خود را افزایش دهد.

برای اینکه بهتر متوجه این موضوع شوید، به یک مثال توجه کنید؛ فرض کنید فردی وارد موقعیت خرید یک قرارداد آتی بر روی طلا به اندازه 100 اونس و قیمت 1250 آشنایی با قراردادهای آتی دلار به ازای هر اونس شود.

مقدار وجه تضمین اولیه 20 درصد ارزش معامله، یعنی 25000 دلار و حداقل وجه تضمین 75 درصد وجه تضمین لازم، یعنی 18750 دلار است. اگر حساب ودیعه فرد کمتر از 18750 دلار شود، به او هشدار داده می‌شود تا حساب خود را افزایش دهد.

قیمت تسویه در قراردادهای آتی به چه معناست؟

در واقع قراردادهای آتی توافقی میان خریدار و فروشنده است تا در تاریخ سررسید قرارداد، تعداد مشخصی کالا (سکه، نقره، زعفران و…) معامله شود.

طبیعی است که از زمان عقد قرارداد تا زمان تسویه، قیمت‌ها دستخوش تغییرات فراوانی می شوند و با در نظر گرفتن خاصیت اهرمی، ممکن است یکی از طرفین قرارداد به دلیل متحمل شدن زیان بیش از حد، از انجام تعهدات خود سر باز زند.

به منظور جلوگیری از این اتفاق، در این نوع قراردادها عملیات تسویه و پایاپای به صورت روزانه توسط بورس انجام می‌شود.

به این ترتیب که در پایان هر روز معاملاتی، بر اساس فرمول مشخصی از قیمت معاملات انجام شده، قیمت تسویه محاسبه شده و سود و زیان کلیه معامله‌گران حاضر در معامله اعم از خریداران و فروشندگان، با توجه به قیمت تسویه آن روز به صورت روزانه محاسبه و به حساب‌شان واریز می گردد.

یعنی از حساب وجه تضمین معامله‌گرانی که متضرر شده‌اند برداشته و به حساب معامله‌گرانی که سود کرده‌اند واریز می شود؛ بدون نیاز به اجازه دارنده قرارداد.

بنابراین امکان این که یکی از طرفین قرارداد در زمان سررسید به تعهد خود عمل نکند وجود ندارد چون با تغییرات قیمت در هر روز سود یا زیان وی تسویه خواهد شد.

نحوه محاسبه قیمت تسویه

قیمت تسویه روزانه، میانگین قیمت معاملات انجام شده، طی نیم ساعت پایانی آخرین جلسه معاملاتی در طی آن روز است.

چنانچه حجم معاملات انجام شده در نیم ساعت پایانی کمتر از 20 درصد حجم معاملات آن روز باشد، قیمت تسویه بر اساس میانگین قیمت معاملات انجام شده طی 1 ساعت پایانی آخرین جلسه معاملاتی محاسبه می شود.

اگر حجم معاملات در یک ساعت پایانی کمتر از 20 درصد حجم کل معاملات آن روز باشد، محاسبه قیمت تسویه بر اساس میانگین کل قیمت معاملات انجام شده در آن روز محاسبه می شود.

خریدار بازار آتی، دارایی را با چه قیمتی تحویل می‌گیرد؟

تسویه قراردادهای آتی با قیمت تسویه روز آخر، سوالی را در ذهن معامله‌گران ایجاد می‌کند: اینکه چرا در روز تحویل، خریدار و فروشنده باید بر اساس قیمت تسویه و نه قیمت از قبل تعیین‌ شده قراردادشان را تسویه کنند؟ در ادامه به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

همانطور که گفتیم، فلسفه شکل‌گیری قراردادهای آتی این است که خریدار و فروشنده بتوانند کالایی را برای آینده با قیمت مشخص معامله کنند.

در واقع خریداری که نگران گران شدن قیمت کالایی در آینده است و اکنون امکان خرید آن را ندارد، می‌تواند کالا را از طریق قراردادهای آتی با قیمتی که از الان مشخص می‌کند و بدون پرداخت کل ارزش قرارداد، خریداری کند.

از سوی دیگر، فروشندگانی که نگران کاهش قیمت کالا در آینده هستند، می‌توانند با اخذ موقعیت فروش در قراردادهای آتی، قیمت فروش خود را برای آینده مشخص کنند. به این ترتیب خریدار و فروشنده، ریسک نوسانات قیمت را پوشش می‌دهند.

به عنوان مثال، اگر معامله‌گری در بازار آتی، یک موقعیت خرید با قیمت 14000 تومان در قرارداد زعفران تحویل دی اخذ کند، یعنی قیمت خرید زعفران را برای دی ماه از الان روی قیمت 14000 تومان مشخص و تثبیت کرده است.

در نتیجه در صورت رشد قیمت‌ها در دی ماه، وی هر گرم زعفران را با قیمت اخذ موقعیت خرید (14000 تومان) تحویل می‌گیرد. با این حال اگر قیمت تسویه قرارداد زعفران دی ماه در روز تحویل برابر با 16000 تومان شود، خریدار هنگام تسویه قرارداد خود، باید به ازای هر گرم زعفران 2000 تومان بیشتر از قیمت اخذ موقعیت خرید پرداخت کند.

دقیقا این اختلاف قیمت 2000 تومانی به ازای هر گرم زعفران، محل ایجاد شبهه در ذهن معامله‌گران است. این اختلاف قیمت بین قیمت خرید قرارداد آتی و قیمت تسویه روز آخر، ناشی از تعدیلات روزانه حساب عملیاتی است.

در واقع اختلاف قیمت مذکور در قالب سود در نتیجه تسویه حساب روزانه، به حساب عملیاتی خریدار واریز شده است و در روز سررسید، این سودها از حساب خریدار به حساب فروشنده بازگرداننده می‌شود. به این ترتیب قیمت خرید هر گرم زعفران برای خریدار همان 14000 تومان می‌شود.

در ادامه نحوه عملکرد تسویه حساب روزانه را با یک مثال بررسی می‌کنیم.

تسویه حساب روزانه چگونه انجام می‌شود؟

همانطور قبل‌تر هم گفتیم؛ در بازار آتی، به دلیل ماهیت تعهدی قرارداد، از خریدار و فروشنده مبلغی تحت عنوان وجه تضمین دریافت شده و در حساب عملیاتی بلوکه می‌شود.

برای اطمینان از انجام تعهد هر دو طرف در روز سررسید، تسویه حساب روزانه از سوی بورس صورت می‌گیرد. در ادامه با ذکر یک مثال، تغییر و تحولات موجودی حساب عملیاتی بر اساس تسویه روزانه را شرح می‌دهیم.

فرض کنید یک مشتری، یک قرارداد آتی زعفران به قیمت هر گرم 6000 تومان خریداری می‌کند. نحوه محاسبه سود و زیان او در طی سه روز بعدی به صورت زیر است (اندازه قرارداد آتی زعفران 100 گرم می‌باشد و برای سادگی کارمزد معاملات صفر فرض شده‌است).

قیمت آشنایی با قراردادهای آتی تسویه در هر روز

نحوه محاسبه قیمت تسویه در 3 روز

سخن پایانی

قراردادهای آتی جهت پوشش نوسانات قیمتی در بازار بورس ایجاد شده‌اند.

در واقع در این نوع معاملات، خریداران و فروشندگان واقعی برای پوشش ریسک نوسانات قیمت و مشخص کردن قیمت خرید یا فروش دارایی در آینده، اقدام به معامله در بازار قراردادهای آتی می‌کنند.

در این قراردادها، موضوعی به نام قیمت تسویه وجود دارد که از آن برای ایجاد اعتماد بین طرفین معامله استفاده می‌شود. در این مقاله از مجله بورسینس، به بررسی این مفهوم و ذکر مثال‌های جهت ساده‌سازی مطلب پرداختیم. امیدواریم که این مقاله مورد توجه شما قرار گیرد.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

مرسده ولی زاده

کارشناس ارشد مهندسی نرم‌افزار؛ محقق و مترجم مباحث بلاکچین و ارزهای دیجیتال از سال 2018

نمی‌دانید کجا سرمایه‌گذاری کنید؟ براساس شرایطی که دارید بهترین گزینه را برای سرمایه‌گذاری به شما پیشنهاد می‌کنیم:

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

مطالب مرتبط

اوراق سلف آشنایی با قراردادهای آتی موازی استاندارد در بازار بورس چیست؟ + نحوه معامله آن

آخرین بروزرسانی این مطلب: 3 هفته پیش شرکت‌های حاضر در بازار بورس، به منظور تامین مالی خود، از ابزارهای متفاوتی استفاده می‌کنند که یکی از این ابزارها، قرارداد سلف است.…

آشنایی با قراردادهای آتی

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران:

معاملات آتی مس کاتد به زودی راه اندازی می شود

عصر معدن- روز گذشته نشست آشنایی با معاملات قراردادهای آتی مس کاتد در بورس کالای ایران با حضور کارگزاران برگزار شد که در این نشست، محمد حسین رحمتی معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا از راه اندازی قریب الوقوع قرارداد آتی مس کاتد خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری «عصر معدن» به نقل از کالاخبر، معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در ابتدای این نشست به حجم مطلوب معاملات مس کاتد در بازار فیزیکی اشاره کرد و گفت: حجم عرضه این محصول در 5 سال اخیر رشد قابل توجهی داشته است به طوریکه در سال گذشته از 280 هزار تن تولید شرکت ملی مس بالغ بر 214 هزار تن آن در بورس کالا عرضه شد و معاملات قابل قبولی نیز به ثبت رسید.

رحمتی افزود: به بیان دیگر 70 تا 80 درصد حجم عرضه های مس کاتد در بورس کالا منجر به معامله شد و این امر نشان دهنده حجم بالای معاملات مس کاتد در بازار فیزیکی است که از این رو می توان امیدوار بود قراردادهای آتی این دارایی برای فعالان بازار مس و سرمایه گذاران از جذابیت بالایی برخوردار باشد.

روند معاملات مس در بورس فلزات لندن

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا در ادامه یکی از فاکتورهای انتخاب یک کالا برای ورود به بازار آتی را داشتن بازاری پویا به همراه نوسان قیمت براساس شرایط بازار عنوان کرد و گفت: با توجه به اثرگذاری بالای قیمت های بورس فلزات لندن بر نرخ فلزات دنیا و روند قیمتی مس کاتد در این بورس، به نظر می رسد مس کاتد انتخابی جذاب برای قرار گرفتن بر تابلوی بازار آتی باشد.

رحمتی اظهار داشت: مس کاتد در بورس فلزات لندن به لحاظ تعداد تراکنش و حجم معاملات قراردادهای آتی در سال 2019 و 2020 در رتبه دوم قرار داشت که گویای جایگاه ویژه این محصول در میان سرمایه گذاران بازار فلزات دنیا است.

وی درباره استاندارد تحویل این محصول در بورس فلزات لندن نیز گفت: برای مس کاتد در فرآیند تحویل سه استاندارد تعریف شده و اندازه قرارداد در بازار فیزیکی و آتی هر دو یکسان و 25 تن در نظر گرفته شده اند. البته برای جذب فعالان خرد بازار قراردادهای مینی تعریف شده که حجم آن ها یک پنجم معاملات فیوچرز معمولی است و تسویه فیزیکی ندارند بلکه تسویه نقدی در این قراردادها صورت می گیرد.

جزییات قرارداد آتی مس کاتد

رحمتی درخصوص اندازه قراردادهای آتی مس کاتد در بورس کالای ایران نیز گفت: اندازه هر قرارداد 100 کیلوگرم و درصد وجه تضمین اولیه 15 درصد در نظر گرفته شده است تا اهرم مناسبی برای راه اندازی قرارداد مذکور باشد. مظنه دهی و واحد قیمت در این قراردادها ریال به ازای هر کیلوگرم اعلام شده و روزهای معاملاتی نیز مانند سایر قراردادهای آتی شنبه تا پنج شنبه و از ساعت 10 تا 15 است که البته درصورت کشش بازار معاملات این محصول به ساعت 17 افزایش خواهد یافت.

او افزود: سقف موقعیت تعهدی باز که در ابتدای راه اندازی قرارداد در نظر گرفته شده 500 موقعیت است که البته ممکن است در آینده با توجه به شرایط معاملات تغییر کند و بیشتر شود.

به گفته معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا، اولین سررسید قرارداد آتی مس کاتد، بهمن ماه سال جاری خواهد بود و بعد از آن با توجه به کشش بازار سررسیدهای دورتر راه اندازی خواهند شد.

وی تصریح کرد: یکی از علت هایی که بورس کالا به سمت راه اندازی قراردادهای آتی مس رفت، بحث بازار فیزیکی قوی چه در حوزه داخلی و چه صادراتی این محصول در بورس کالا بود. از طرفی در بخش مس کاتد مازاد عرضه وجود داشته و این محصول سهمیه ای و بهین یابی نیست. با توجه به اینکه نرخ های اعلامی در بازار فیزیکی نیز برگرفته از نرخ دلار و قیمت های جهانی است لذا رابطه مناسبی میان بازار فیزیکی و بازار آتی این دارایی رقم خواهد خورد.

رحمتی در پایان با بیان این مطلب که به رونق مطلوب معاملات آتی مس، خوش بین هستیم، گفت: مس دارایی جذابی است و با راه اندازی این قرارداد، گامی مهم جهت راه اندازی قراردادهای جدید و جذابی برای بازار معاملات آتی بورس کالا برداشته خواهد شد.

بر اساس این گزارش، از امروز و به مدت 4 روز متوالی وبینار "آشنایی با قرارداد آتی مس در بورس کالای ایران" به صورت آنلاین و رایگان برگزار می شود.

دیفای (DeFi) چیست؟ با جذاب‌ترین پروژه‌های دیفای آشنا شوید

DeFi، دسته‌ای از برنامه‌های مالی غیرمتمرکز در شبکه بلاکچین بوده که به ‌منظور از بین بردن واسطه‌ها در امورمالی پیشرفته ایجادشده‌اند. بیایید کمی ساده‌تر بررسی کنیم. فکر می‌کنید که آیا می‌توان از طریق ارزهای دیجیتال و بدون نیاز به بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی وام گرفت، سرمایه‌گذاری انجام داد و یا حتی قرارداد بیمه بست؟ البته که بله! Decentralized Finance یا امور مالی غیرمتمرکز این امکان را برای شما فراهم می‌کنند و شما دیگر هیچ نیازی به‌واسطه‌های مالی مانند بانک‌ها برای انجام این امور نخواهید داشت.

در حال حاضر ارزش سرمایه موجود در دیفای به بیش از ۹.۷۷ میلیارد دلار (طبق آمار دیفای پالس) رسیده و این مسئله میزان اهمیت این برنامه‌ها را مشخص می‌کند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم دیفای به زبان ساده و بررسی کاربردها و پروژه‌های جذاب امور مالی غیرمتمرکز، با نوبیتکس همراه باشید.

سرفصل‌های این آموزش

دیفای چیست؟ آشنایی با قراردادهای آتی برنامه‌های امور مالی غیرمتمرکز پیشرفته

یکی از ویژگی‌های اصلی ارزهای دیجیتال، عدم نیاز آن‌ها به‌واسطه‌هایی مانند مؤسسات مالی و بانک‌ها برای انجام تراکنش‌های مستقیم است. اما امور مالی تنها به تراکنش‌های ساده محدود نمی شود. به عنوان مثال هنوز هم برای انجام امور مالی پیشرفته‌تری مانند وام گرفتن یا انجام انواع خاصی از سرمایه‌گذاری‌ها به بانک‌ها و مؤسسات مالی نیاز است.

از طرفی در تراکنش‌های ساده صرافی‌های آنلاین به‌عنوان واسطه عمل کرده و حتی در مواردی امکان تراکنش مستقیم را از کاربران خود سلب می‌کند. همه این موارد امور مالی غیرمتمرکز را به یک نیاز تبدیل کرده است.

دیفای این امکان را برای کاربران فراهم کرده است تا بتوانند امور مالی پیشرفته را بدون نیاز به بانک‌ها، مؤسسات مالی، صرافی‌های متمرکز یا هر واسطه دیگری به طور مستقیم و غیرمتمرکز انجام دهند.

به‌این‌ترتیب استفاده از ارزهای دیجیتال کارایی بسیار بیشتری خواهد داشت و صرفاً به خرید و فروش ارز دیجیتال از صرافی‌های معتبری مانند نوبیتکس ختم نمی‌شود. برنامه‌های غیرمتمرکز که در شبکه‌های بلاکچین خصوصاً اتریوم ایجاد شده امکان عملی شدن دیفای را فراهم کرده‌اند و نقش بسیار مهمی در گسترش امور مالی غیرمتمرکز دارند.

دیفای اتریوم؛ برنامه‌های مالی غیرمتمرکز اتریوم

دیفای ارز دیجیتال، یک رمز ارز نیست، بلکه مجموعه‌ای از برنامه‌های مالی غیرمتمرکز است. قراردادهای هوشمند، برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و پروتکل‌های ساخته‌شده بر روی اتریوم مهم‌ترین برنامه‌های مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای‌ها هستند.

قراردادهای هوشمند اتریوم ویژگی‌های منحصربه‌فرد زیادی دارند که فرصت‌های تازه‌ای آشنایی با قراردادهای آتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در واقع ایجاد برنامه‌های غیر متمرکز با استفاده از ویژگی‌های شبکه اتریوم بسیار ساده‌تر از بیت کوین یا بلاکچین های دیگر است.

همچنین زبان‌های برنامه‌نویسی اتریوم مانند سالیدیتی امکان ایجاد قراردادهای هوشمند پیچیده‌ای را فراهم می‌کنند. به همین دلیل اکثر برنامه‌های DeFi بر روی بلاکچین اتریوم ساخته‌شده‌اند. شما می‌توانید با در کنار خرید و فروش بیت کوین در نوبیتکس با خرید اتریوم از پروژه‌های جذاب دیفای که عموماً بر شبکه اتریوم قرار دارند استفاده کنید.

کاربردهای دیفای؛ با جذاب‌ترین پروژه‌های دیفای آشنا شوید

به‌طورکلی هدف نهایی دیفای از بین بردن تمام واسطه‌های مالی متمرکز است. به همین دلیل آنچه برنامه‌های مدیریت مالی غیرمتمرکز دنبال می‌کنند، ارائه تمام خدمات مالی از ساده‌ترین تا پیشرفته‌ترین مورد در بستر دیفای است. پروژه‌های دیفای زیادی به راه افتاده‌اند که بعضی از آن‌ها بسیار جذاب و کاربردی هستند.

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)؛ مبادلات مستقیم از طریق دیفای

صرافی‌های آنلاین امکان خرید و فروش بیت کوین کش، تبدیل بیت کوین به اتر، تبدیل تتر به دلار و سایر مبادلات ارزی را فراهم می‌کنند. DEX یا صرافی‌ها غیرمتمرکز نوع جدید و محبوبی از صرافی‌ها بوده که ارتباط مستقیم کاربران را بدون هیچگونه هیچ دخالتی فراهم می‌کنند. به‌این‌ترتیب معامله گران می‌توانند بدون هیچ نیازی به واسطه به مبادله رمز ارزهای خود بپردازند.

این صرافی‌ها بدون اختیارات مرکزی کار می‌کنند. در واقع این قراردادهای هوشمند هستند که قوانین را اجرا کرده، معاملات را انجام می‌دهند و ارزهای دیجیتال مبادله شده را به‌صورت ایمن اداره می‌کنند. برخلاف صرافی متمرکز، در صرافی دیفای هیچ نیازی به واریز ارز دیجیتال پیش از انجام معامله نخواهید داشت. AIRSWAP، Marble و IDEX از مهم‌ترین صرافی‌های دیفای هستند.

وام دادن و وام گرفتن با استفاده از برنامه مالی غیرمتمرکز

یکی از محبوب‌ترین کاربردهای دیفای وام گرفتن و وام دادن است. شما می‌توانید از طریق این ویژگی دیفای، کسب درآمد کنید. اگرچه شاید وام دادن به یک غریبه ایده خطرناکی باشد؛ اما اغلب وام‌های ارائه‌شده در DeFi، وام‌های مطمئنی بوده و وثیقه‌های باارزش‌تری از خود وام دارند. این مسئله ریسک وام دادن را کاهش می‌دهد.

MakerDao محبوب‌ترین برنامه غیرمتمرکز وام‌دهی است که به شما این امکان را می‌دهد که اتریوم را به‌عنوان وثیقه در یک صندوق هوشمند ذخیره کنید و در قبال آن‌ها Dai دریافت کنید. دای یک رمز ارز پایدار (Stablecoin) است که قیمتی برابر با دلار دارد. به این ترتیب با استفاده از دای و پرداخت هزینه‌ای به‌عنوان نرخ بهره سالانه، می‌توانید به نقدینگی مانند دلار دسترسی داشته باشید. دای به‌عنوان محبوب‌ترین ارز دیجیتال پایدار، نقش مهمی در جامعه دیفای بازی می‌کند.

علاوه بر Maker، پلتفرم‌های وام‌دهی دیفای دیگری مانند SALT، Compound، Nexo و ETHLend نیز فعالیت قابل قبولی دارند.

بازارهای مشتقه (قراردادهای آتی و اختیار) یکی دیگر از کاربردهای دیفای

مشتقه قراردادی است که ارزش آن با عملکرد یک دارایی اساسی تعیین می‌شود. بازار مشتقه در دیفای امکان مبادله تقریباً همه دارایی‌هایی که در بلاکچین وجود دارند را با قیمت مصنوعی فراهم می‌کند. علاوه بر این بازارهای پیش‌بینی یکی دیگر از انواع محبوب بازار مشتقه در دیفای هستند. بازارهای پیش‌بینی اساساً به کاربران اجازه می‌دهند درباره نتیجه هر رویدادی شرط‌بندی کنند.

مدیریت دارایی‌ها به‌وسیله دیفای

تبدیل دارایی‌های به توکن و مدیریت دارایی‌ها یکی از بخش‌های در حال رشد DeFi است. دارایی‌های مالی که به‌صورت توکن در بلاکچین ذخیره می‌شوند سازگاری کاملی با پروتکل‌های دیفای دارند و می‌توانند سود زیادی را نصیب سرمایه‌گذاران کنند.

درواقع پروتکل‌های مدیریت دارایی به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا پول خود را در اختیار قراردادهای هوشمند یا صندوق‌هایی قرار دهند که سبد سهام آن‌ها را مدیریت می‌کنند. بعضی از پروتکل‌های مدیریت دارایی مانند Set Protocols از استراتژی‌های خودکار مانند تعادل دوره‌ای یا پیروی از شاخص‌های فنی استفاده می‌کنند.

مزایای دیفای؛ مقایسه دیفای با سیستم مالی سنتی

تنها با یک مقایسه کوچک بین دیفای با سیستم امور مالی سنتی متوجه مزایای بالای دیفای خواهید شد. در امور مالی سنتی، سیستم و سیاست‌های حاکم بر آن از سوی بانک‌ها و سازمان‌های دولتی کنترل می‌شود. سیستم بانکی بدون شفافیت بوده و اجازه هیچگونه دسترسی به عموم نمی‌دهد. همچنین سیستم بانکی مرز مشخصی دارد و امکان نوآوری در آن وجود ندارد.

در مقابل، امور مالی غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند اداره می‌شود و امکان کنترل آن‌ها از سوی یک فرد خارجی وجود ندارد. اکوسیستم دیفای دارای شفافیت کامل بوده و تمامی مردم می‌توانند به جزئیات تراکنش‌ها دسترسی داشته باشند. درنهایت پروتکل متن‌باز دیفای به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز خود را بسازند و استفاده از دیفای هیچ مرزی ندارد. نکته مهم دیگر این است که در دیفای خبری از ضامن، چک و مدت زمان طولانی برای طی شدن مسیر اداری وجود دارد. هر زمانی که اراده کنید می توانید از خدمات مالی مورد نیاز بهره مند شوید.

ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم، دای و ایاس این امکان را برای شما فراهم می‌کنند تا برنامه‌های غیرمتمرکز DApp را ایجاد کنید و با استفاده از مزایای دیفای بدون نیاز به صرافی‌های متمرکز و تنها با استفاده از سیستم‌های مالی غیرمتمرکز به ذخیره، انتقال یا حتی وام دادن و گرفتن مشغول شوید.

کسب درآمد از دیفای؛ چگونه با وام دادن ارز دیجیتال درآمد کسب کنیم؟

امور مالی غیرمتمرکز، در حال تغییر نحوه تعامل مردم با مبحث پول هستند. یکی از پروژه‌های جذاب دیفای، DeFi Pulse نام دارد که امکان کسب درآمد از طریق وام دادن را فراهم کرده است. برای کسب درآمد از دیفای پالس باید ابتدا از یک صرافی معتبر مانند نوبیتکس، اتریوم تهیه و آن را در یک کیف پول امن ذخیره کنید.

حالا باید اتریوم خود را به دای تبدیل کنید. برای اینکار دو راه پیش رو دارید. یکی اینکه از صرافی‌های بین‌المللی استفاده کنید یا با سرمایه‌گذاری در Oasis، دای بسازید. در مرحله بعدی باید به این صفحه مراجعه کنید تا از بین پروتکل‌های محبوب دیفای یک گزینه را انتخاب کنید.

در این صفحه می‌توانید میزان سود ماهانه خود در صورت انتخاب هرکدام از پروتکل‌ها را مشاهده کنید. همچنین می توانید میزان پرداخت بر اساس هر بلاک یا روز را ببینید. بعد از انتخاب یک پروتکل و سرمایه‌گذاری، بلافاصله با انجام هر بلاک یا اتمام روز، مبلغی به‌عنوان سود به‌ صورت دای به‌حساب شما واریز می‌شود.

آیا سرمایه‌گذاری در دیفای امن است؟

پلتفرم‌های دیفای امنیت بسیار بالایی دارند. زیرا این پلتفرم‌ها غیرمتمرکز بوده و به هیچ شخص سومی وابسته نیستند. به‌این‌ترتیب عملیات آن‌ها بسیار امن و قابل‌اعتماد است. بااین‌حال، امنیت یک پروتکل به کدهای آن‌ها وابسته است.

استفاده از پروتکل‌های امنیتی قدرتمند، کمک گرفتن از قراردادهای هوشمند اتریوم و توسعه‌دهندگان فعالی که به‌طور مداوم روی امنیت شبکه کار می‌کنند از مزایای دیفای هستند که امنیت سرمایه‌گذاری شما را تأمین می‌کنند. بااین‌حال همیشه احتمال ریسک و خطر وجود دارد. بنابراین قبل از سرمایه‌گذاری حتماً از vulnerable یا میزان آسیب‌پذیری پروتکل مطمئن شوید. Vulnerable پایین‌تر به معنای آسیب‌پذیری کمتر است.

پروژه‌های دیفای (DeFi) می‌تواند آینده را تغییر دهد

همانطور که خواندیم دیفای با کاربردهایی که دارد می‌تواند آینده امور مالی جهان را تغییر دهد. دیفای با استفاده از پروتکل‌های امن و امکانات بیشمار می‌تواند چالش بزرگی برای بانک‌ها و مؤسسات مالی متمرکز باشد. میزان سرمایه‌گذاری در پروژه‌های دیفای در طی دو سال (از سپتامبر ۲۰۱۸ تا سپتامبر ۲۰۲۰) از حدود ۲۰۰ میلیون دلار به ۹.۷۷ میلیارد دلار رسیده است. این رشد چندین برابری طی مدت ۲ سال نشان‌دهنده آینده درخشانی است که در پیش روی دیفای قرار دارد.

قرارداد اختیار معامله (بررسی حقوقی و فقهی)

موجودی تمام شده ؛ درصورت شارژ مجدد به من اطلاع بده

معرفی کتاب

دگرگونی اقتصاد جهانی طی دهه های اخیر توسعه اقتصادی موجب ابداع و تکامل ابزارهای متعدد مالی گردیده است. علاوه بر گسترش معاملات سنتی، مبادلات ابزارهای مشتق مالی شامل قرارداد آتی، قرارداد اختیار معامله و قرارداد معاوضه، شتاب روزافزونی یافته است. معاملات ابزارهای مشتق صرفاً وسیله ای برای پوشش خطرهای تغییرات نامطلوب قیمت نیست، بلکه به صورت ابزاری برای رقابت در صحنه بازاریابی نیز استفاده می شود. در میان ابزارهای مشتقه، قرارداد اختیار معامله از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا اختیار معامله تنها موردی است که بورس و خارج از بورس قابل معامله است؛ از سوی دیگر،انعطاف پذیری قرارداد اختیار معامله، در مقایسه با سایر ابزارهای مشتقه مالی، سبب شده است تا بدین وسیله بهتر بتوان خطر ناشی از نوسانات قیمت را پوشش داد.
وجود بازارهای قراردادهای اختیار معامله این امکان را فراهم می کند که خریداران این گونه قراردادها، با پرداخت وجهی اندک، حق معامله ای را که قرار است بعداً انجام گیرد به دست آورند و بدین طریق، خود را از نوسان قیمت کالا در آینده مصون نگاه دارند.
هدف از این تحقیق
1. تبیین و رفع ابهام از مباحث فقهی و حقوقی قرارداد اختیار معامله؛
2. زمینه سازی حقوقی و فقهی و ارائه پیشنهاد لازم به قانون گذار برای وضع قوانین جدید؛
3. کمک به توسعه تجارت، رونق بازارهای بورس و اقتصاد کشور؛
4. ایجاد ارتباط میان رشته های حقوق، مدیریت مالی و اقتصاد.
این کتاب به قلم جواد حسین زاده در گروه فقه و حقوق منتشر شده است.